- есейген
- повзрослевший, возмужавший
Казахско-русский словарь. 2013.
Казахско-русский словарь. 2013.
баспақ — зат. Алты айдан бір жасқа дейінгі есейген бұзау, торпақ. Қазақстанның кей облыстары мұны торпақ деп те атайды. Жердің отына үйренгенше, алғашқы кезде баспаққа аздап жем береді. Оты жақсы өріске жаяды, күніне 3 4 рет суарады. Ыстық күндері жаппа… … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
ересек — сын. Есейген, ер жеткен, жас жағынан үлкенірек … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қыртпыш — сын. Есейген, тіс қаққан (бала) … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
марқа — сын. Есейген, ересек тартқан, марқайған (қозы) … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
аяққа басу — (Орал: Жымп., Қара.) жолға қойылу. Есейген соң ақылы кіріп, оқуы а я қ қ а б а с т ы (Орал, Қара.). Комсомолдар қатары қызулы өсе бастады. Саяси мәдениет жұмыстары а я қ қ а б а с т ы («Үлг. кең. ауыл», 20.07.1931) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
кебе — 1 (Жамб.: Жуа., Луг.; Қост., Аман.; Жезқ., Ұлы.; Қар., Шет; Сем., Мақ.; Шығ.Қаз., Күрш.) қыста туған қой төлінің көктемдегі аты. Биыл біздің колхозда к е б е аз (Жамб., Жуа.). К е б е қозы – қой төлінің есейген түрі. Былтыр бір к е б е қозыны… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
кепе — 1 1. Қ орда., Сыр.) жер үй. Уақытша отыру үшін к е п е қазып аламыз Қ орда., Сыр.). 2. (Қост., Жанг.; Шымк., Мақт.; Қ орда: Сыр., Жал.) қамыспен қоршалған үсті жабық мал қора. К е п е сөзі бізде сирек кездеседі, к е п е д е көбінесе мал тұрады… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
көрпеш — 1 1. (Сем., Абай; Алм.: Іле, Еңб қаз.; Гур., Маңғ.; Қарақ.; Түрікм.: Красн., Таш.) кенже туған қозы. Бұл уақытта к ө р п е шт е р семіз келеді (Сем., Абай). Ыбралы шал сегіз бір к ө р п е ш і н де сатқан жоқ (Гур., Маңғ.). К ө р п е ш к е… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қыңыратқу — қыңырлану. Қиырға тартса қ ы ң ы р а т қ ы п қырыма алмай кетейін (Т. Ахт., Шыр. сөнб., 209). Оспанның былай өзгеруіне Дархан да аң таң, есейген соң ес кірейін деген шығар» – деп қ ы ң ы р а т қ ым а й емес – жарқын сөйлесе бастаған (О. Бөк., Өз… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сақайған — (Гур., Маңғ.) үлкейген, есейген. Сақайған кісі – үлкейген, орта жастарға келген кісі … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
бозым — зат. Бозбала, жап жас жігіт. Қызға қарағанда есейгені, б о з ы м шақтан да өтіп кеткені есіне түседі (Ш. Мұртазаев, Қара маржан, 37). Б о з ы м жігіттердің көкпарда құлап, жұлыны үзіліп кеткенінің куәсі болдық (Ш. Мұртаза, Не жетпейді, 9) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі